म. टा. प्रतिनिधी, पुणे
हनुमान टेकडीवर घडलेल्या बलात्काराच्या घटनेमुळे शहरातील सर्वच टेकड्यांवरील कायदा सुव्यवस्थेचा प्रश्न ऐरणीवर आला आहे. वन विभागाकडे गस्त घालण्यासाठी मनुष्यबळ नसल्याने टेकड्यांवर सध्या भुरटे चोर आणि तळीरामांचा सुळसुळाट झाला आहे. टेकडीवर फिरायला जाणाऱ्या नागरिकांना लुटणे आणि रात्री दारूपार्ट्या करणाऱ्यांवर आता तरी कारवाई होणार का, असा प्रश्न नागरिकांनी उपस्थित केला आहे.
हनुमान टेकडी, वेताळ टेकडी, पाचगाव पर्वती, वारजे यांसह सर्वच टेकट्या चहू बाजूंनी मानवी वस्तीने घेरलेल्या आहेत. या टेकड्यांवर सकाळी आणि सायंकाळी फिरायला जाणाऱ्यांची संख्या मोठी आहे. परंतु, हे वनक्षेत्र अनेक गैरकृत्यांचा अड्डा बनले आहे. विद्यार्थ्यांनी गजबजलेल्या या परिसरामध्ये गुंडांकडून धमकावणे, मारहाण होणे, लुटणे असे अनेक प्रकार यापूर्वी आणि नियमित घडत असतात, काही वेळा तक्रार केली जाते काही वेळा नाही. हनुमान टेकडी, वेताळ टेकडी, चतुःशृंगी टेकडी येथे अशा अनेक घटना घडल्या आहेत.
आपल्या टेकड्यांचा अतिक्रमण, वृक्षतोड, पक्षांच्या-प्राण्यांच्या शिकारी, दारू आणि ड्रग्स चे अड्डे अशा अनेक गोष्टींसाठी वापर केला जातो; पण त्याकडे वन खात्याचे आणि पोलिसांचे दोघांचेही लक्ष नाही. टेकडीवर गस्त वाढली, तर गैरप्रकारांना आळा बसेल, असे टेकडीवर नियमित फिरायला जाणारे अमेय जगताप यांनी सांगितले. टेकडीवरील अवैध शिकारी, दारू पार्ट्यांसारखे गैरप्रकार थांबविण्यासाठी वन विभागाने सुरक्षारक्षक नेमावेत अशी मागणी आम्ही वारंवार केली आहे. वनाधिकारी त्याकडे दुर्लक्ष करीत आहेत. काही वर्षांपूर्वी महापालिकेने सुरक्षारक्षक नेमले होते. पण, महापालिकेने आम्ही विकासकामांसाठीच पैसे देणार असे सांगून या रक्षकांचे पगार थांबवून कामावरून काढून टाकले, असे सुषमा दाते यांनी सांगितले.
............
सुरक्षारक्षकांसाठी महापालिका तयार नाही
टेकडीच्या चहू बाजूंनी होणारी अतिक्रमणे आणि गैरप्रकार रोखण्यासाठी वन विभागाकडे मनुष्यबळ अपुरे असल्याने महापालिकेने खासगी सुरक्षारक्षक नेमण्यासाठी निधी उपलब्ध करून द्यावा, असा प्रस्ताव आम्ही आयुक्तांना दिला होता. मात्र, महापालिका अधिकाऱ्यांसह लोकप्रतिनिधींनीही त्यास स्पष्ट नकार दिला. टेकडीच्या सुशोभिकरणासाठी जाहीर केलेली रक्कमदेखील वर्षभरात दिलेली नाही, अशी माहिती उपवनसंरक्षक सत्यजीत गुजर यांनी दिली.
'नागरिकांनीच सुरक्षेचे शुल्क भरावे'
संयुक्त वन व्यवस्थापन समितीच्या लोकांशीही आम्ही सुरक्षारक्षांबद्दल चर्चा केली होती. नागरिकांच्या सुरक्षेसाठी ऐच्छिक प्रवेश शुल्क आकारायचे आणि त्या रकमेतून सुरक्षा रक्षकांच्या पगाराचे नियोजन करण्याचा आमचा उद्देश होता. पण, नागरिकांनीही या प्रस्तावास विरोध करून योजना बंद पाडली आहे. दरम्यान, वन विभागाने टेकडीच्याच्या सभोवती सुरक्षा भिंत बांधण्याचे काम सुरू केले आहे. यासाठी दहा कोटी रुपयांचा निधी उपलब्ध झाला आहे. त्यामुळे इतर मार्गाने येणारे भुरट्या चोरांच्या वाटाच बंद होणार आहेत. या कामास दोन वर्षांचा कालावधी लागणार आहे. नागरिकांनी तयारी दर्शविल्यास प्रवेश शुल्कातून सुरक्षारक्षक नेमण्यास आम्ही तयार आहोत, असे गुजर यांनी सांगितले.
टेकडीवर सतत लुटमारीच्या घटना
शहरात टेकड्यांवर फिरण्यासाठी जाणाऱ्या नागरिकांची संख्या मोठी आहे. अनेक तरुण-तरुणी देखील खास करून टेकड्यांवर फिरण्यासाठी येतात. या टेकड्यांवर कोणत्याही प्रकारची सुरक्षाव्यवस्था नसल्याचे या ठिकाणी येणाऱ्या एकट्या किंवा जोडप्यांना लुटण्याचे प्रकार नेहमी सुरू असतात. बुधवारच्या घटनेनंतर हनुमान टेकडी परिसरात पोलिस गस्त वाढविण्यात आली आहे.
हनुमान टेकडीवर पुस्तक वाचत बसलेल्या तरुणीवर बलात्कार केल्याची घटना बुधवारी सायंकाळी घडली. पुणे शहरातील एक महत्त्वाचे ठिकाण असलेल्या हनुमान टेकडी येथे सकाळ-संध्याकाळ अनेक पुणेकर फिरण्यासाठी जातात. मात्र, त्याच टेकडीवर हा भीषण प्रकार घडल्याने शहरात एकच खळबळ उडाली असून येथे येणाऱ्या नागरिकांच्या सुरक्षेबाबत प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.
शहरात वेताळ टेकडी, हनुमान टेकडी, तळजाई टेकडी, पर्वती टेकडीवर एकट्या व्यक्तीला किंवा जोडप्यांना हेरून लुटमार केल्याच्या घटना या ठिकाणी घडतात. नोव्हेंबर व डिसेंबर महिन्यात हनुमान टेकडीवर लुटमारीचे दोन गुन्हे डेक्कन पोलिस दाखल आहेत. तसेच, पूर्वीदेखील या ठिकाणी लुटमारीच्या घटना घडल्या आहेत. यापूर्वी पर्वती टेकडीवर तरुण-तरुणींना लुटमार केल्याच्या अनेक घटना घडत होत्या. मात्र, त्या ठिकाणी गस्त वाढविण्यात आल्यानंतर त्या कमी झाल्या होत्या.
प्रवेशद्वारांवर सीसीटीव्ही बसविणार
हनुमान टेकडी ही डेक्कन व चतुःश्रुंगी पोलिस ठाण्यांच्या हद्दीत येते. या परिसरात पोलिसांची गस्त वाढविण्यात आली आहे. सायंकाळी पाच ते रात्री नऊदरम्यान अधिक गस्त घालण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. तसेच, टेकड्यांकडे जाणाऱ्या मार्गाच्या प्रवेशद्वाराजवळ सीसीटीव्ही कॅमेरे बसविण्याचा विचार सुरू आहे.
विद्यार्थ्यांची जनजागृती
हनुमान टेकडी परिसरात कॉलेज असल्यामुळे अनेक विद्यार्थी टेकड्यावर जातात. त्यामुळे या कॉलेजमध्ये विद्यार्थ्यांच्या जनजागृतीसाठी कार्यक्रम घेतले जाणार आहे. त्यांना सुरक्षिततेबाबत काय काळजी घ्यावी याची माहिती दिली जाणार आहे. कॉलजने त्यांच्या परिसरात येणाऱ्या टेकडीवर सुरक्षारक्षक ठेवण्याच्या सूचना देण्यात येणार आहेत. टेकड्यांवर फिरायला जाऊ नये असे आम्ही म्हणणार नाही. पण, अंधार असेल आणि मदत मिळू शकणार नाही, अशा ठिकाणी नागरिकांनी जाऊ नये, असे आवाहन पोलिस उपायुक्त बसवराज तेली यांनी दिली.
हद्दीचा वाद नाही.
पीडित विद्यार्थिनीवर नेमक्या कोणत्या ठिकाणी (कोणत्या पेालिस ठाण्याच्या हद्दीत ) ही घटना घडली, हे स्पष्ट झाले नव्हते. मात्र, पीडीत युवती सर्वप्रथम डेक्कन पोलिस ठाण्यात तक्रार देण्यासाठी गेली होती. डेक्कन पोलिसांनी तिला घटनास्थळ हे डेक्कन पोलिस ठाण्याच्या हद्दीत येत नसल्याचे सांगून चतुःश्रृंगी पोलिसांकडे पाठविल्याची चर्चा आहे. याबद्दल पोलिस उपायुक्त बसवराज तेली यांना विचारले असता, डेक्कन व चतुःश्रुंगी पोलिस ठाण्याच्या हद्दीवर ही घटना घडली. त्यामुळे कोणाची हद्द हे समजत नव्हते. मात्र, हद्दीच्या वादाचा असा कोणताही प्रकार घडला नसल्याचे त्यांनी सांगितले.
------
टेकड्यावर जाताना काय काळजी घ्यावी?
एकटे फिरण्यासाठी जाऊ नये.
नेहमी ग्रुपमध्ये फिरावे.
अंधार असलेले आणि मदत मिळणार नाही, अशा ठिकाणी जाणे टाळावे.
सोबत मौल्यवान वस्तू ठेवू नये
शस्त्रास्त्र बाळगणाऱ्या चोरट्यांना विरोध करू नये
मदतीसाठी तत्काळ पोलिस नियंत्रण कक्षाला कळवावे.
-----------------
मदतीसाठीचे क्रमांक
पोलिस नियंत्रण कक्ष- ०२०-२६१२२८८०, २६२०८२५० आणि १००
डेक्कन पोलिस ठाणे- ०२०-२५६७५००५
चतुःश्रुंगी पोलिस ठाणे- ०२०-२५६५५३३५
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
