ज्ञानोबा-तुकोबा साहित्यनगरी, पिंपरी
'साहित्यिक मजेदार लोक असतात. कधी हसवतील, कधी रडवतील. शाब्दिक फटका मारून वादळही निर्माण करतील. काही सांगता येत नाही परंतु, चूक सुधारून पुढे जाणे हीच साहित्य शारदेची खरी सेवा होय,' असा चिमटा माजी केंद्रीय गृहमंत्री सुशीलकुमार शिंदे यांनी येथे काढला.
अखिल भारतीय मराठी साहित्य महामंडळाच्या ८९ व्या साहित्य संमेलनात माजी संमेलनाध्यक्षांचा सत्कार शिंदे यांच्या हस्ते झाला. त्या वेळी ते बोलत होते. डॉ. सदानंद मोरे, प्रा. फ. मुं. शिंदे, डॉ. नागनाथ कोत्तापल्ले, मधु मंगेश कर्णिक, डॉ. यु. म. पठाण, डॉ. द. भि. कुलकर्णी, विश्व संमेलनाचे माजी अध्यक्ष गंगाधर पानतावणे, शेषराव मोरे व्यासपीठावर होते.
'पिंपरी-चिंचवड औद्योगिक नगरीत संमेलन होणे म्हणजे लक्ष्मी निर्माण करणाऱ्या नगरीत सरस्वतीला आणल्यासारखे आहे,' असे नमूद करून शिंदे म्हणाले, 'आजच्या मराठी साहित्याचा प्रवाह बदलता असला पाहिजे. समाजाच्या मनाप्रमाणे साहित्य देऊ देऊ शकलो नाही, तर काही उपयोग नाही. संमेलनाच्या माध्यमातून उच्च विचार, प्रतिभा, कर्तृत्व आणि भाषेची पताका अशीच फडकत राहो. मराठीला राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर नवा सन्मान मिळावा. तेव्हाच सर्वांना सोबत घेऊन जाणारा समाज निर्माण होईल.'
कर्णिक म्हणाले, 'माय माउली मराठीचा आणि महाराष्ट्राचा सांस्कृतिक महोत्सव आपण निष्ठेने साजरा करीत आहोत. ज्ञानोबा-तुकोबांच्या परिसरात संमेलन होत असल्याचा मोठा आनंद आहे. हा महोत्सव एकात्मतेच्या दृष्टीने समृद्धीसाठी उपयुक्त ठरावा.'
साहित्य संमेलनाचा अध्यक्ष अडीच दिवसांचा गणपती असतो, ही टीका निरर्थक असून अध्यक्षांना वर्षभर चांगले काम करता येऊ शकते, अशी अपेक्षा पठाण यांनी व्यक्त केली. संमेलनातून वाङ्मयीन सूरच उमटला पाहिजे, असे स्पष्ट करून पानतावणे यांनी संमेलनात वाचकांसाठी स्वतंत्र मंच उपलब्ध करून देण्याची सूचना केली.
प्रा. शिंदे यांनी 'कधीही असे घडले नाही, जिथे दुःख भेटले नाही,' कविता सादर केली. डॉ. मोरे यांनी 'ऑल इन वन' अशा शब्दांत संमेलनाची स्तुती केली. सबनीस यांनी भव्यता आणि दिव्यता सिद्ध करणारे ऐतिहासिक संमेलन असल्याचे गौरवोद्गार काढले. द. भि. कुलकर्णींनी सत्ता आणि साहित्य यामध्ये उचित अंतर असावे, अशी अपेक्षा व्यक्त केली. शेषराव मोरे यांनी संमेलनाच्या भरगच्च उपस्थितीबद्दल आश्चर्य व्यक्त केले. शिवसेनेच्या उपनेत्या डॉ. नीलम गोऱ्हे, खासदार अमर साबळे, माजी आमदार उल्हास पवार यांनीही मनोगते व्यक्त केली. उद्धव कानडे यांनी सूत्रसंचालन केले.
'महाराष्ट्र राज्याच्या निर्मितीवेळी बेळगाव, निपाणी, भालकी, बिदर हे भाग कर्नाटकव्याप्त करण्यात आले आहेत. त्यामुळे मराठी भाषिकांवर अन्याय झाले आहेत. हा लढा सुप्रिम कोर्टात प्रलंबित आहे. या प्रश्नात केंद्र आणि राज्य सरकारने लक्ष घालून सुप्रिम कोर्टात योग्यप्रकारे बाजू मांडून सीमावासियांना महाराष्ट्रात समाविष्ट करून घेण्यासाठी निर्णायक पाऊले उचलली पाहिजेत. आम्ही ग्वाही देत आहोत की लाखो मराठी भाषिक सीमावासियांसोबत आहोत व यापुढेही कायम राहतील, असा ठराव या ८९व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य साहित्य संमेलनात एकमताने मंजूर करावा,' अशी विनंती शिवसेनेच्या उपनेत्या डॉ. नीलम गोऱ्हे यांनी संमेलनाध्यक्ष श्रीपाल सबनीस आणि स्वागताध्यक्ष डॉ. पी. डी. पाटील यांना शुक्रवारी (१५ जानेवारी) केली.
शैक्षणिक, कृतज्ञता निधी
'राज्यातील दुष्काळग्रस्तांच्या मुलांच्या मदतीसाठी सुमारे ७० लाख रुपयांचा निधी 'नाम' फाउंडेशनला देण्यात येणार आहे. तसेच अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या हयात असलेल्या सर्व माजी संमेलनाध्यक्षांना प्रत्येकी एक लाख रुपयांचा निधी देण्यात येईल,' असे स्वागताध्यक्ष डॉ. पी. डी. पाटील यांच्यावतीने या वेळी जाहीर करण्यात आले.
साहित्य संमेलनात माजी अध्यक्षांचा स्वतंत्रपणे सत्कार होण्याची कदाचित ही पहिलीच वेळ असावी, अशी खात्री व्यक्त करीत डॉ. नागनाथ कोत्तापल्ले म्हणाले, 'माजी अध्यक्षांना संमेलनाची साधी निमंत्रण पत्रिकासुद्धा मिळत नाही. परंतु, स्वागताध्यक्षांनी स्वतः निमंत्रण दिले, ही बाब उल्लेखनीय म्हणता येईल.'
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
