चैतन्य मचाले, पुणे
शहर व परिसरातील रस्त्यांवरील अतिक्रमण हटविण्यासाठी प्रभावी पावले उचलली जात नसतानाच खासगी ट्रॅव्हल कंपन्यांच्या अनधिकृत बसथांब्यांच्या अतिक्रमणाला पुणेकरांना सामोरे जावे लागत आहे. मोठ्या वाहतूक बसमुळे होणारी वाहतुकीची कोंडी लक्षात घेऊन शहरातील मध्यवर्ती भागासह मुख्य रस्त्यांवर खासगी कंपनीच्या बस (ट्रॅव्हल्स) उभ्या करण्यास मज्जाव करण्यात आला आहे. मात्र, याकडे सर्रास दुर्लक्ष करत अनेक खासगी कंपनीच्या बस दिवसरात्र शहरातील विविध रस्त्यांवर बेकायदा पद्धतीने उभ्या असल्याचे चित्र पहायला मिळत आहे.
रस्त्यावर बेकायदा पद्धतीने खासगी बस उभ्या केल्यास त्यावर कारवाई करून त्यांच्याकडून अतिक्रमण केल्याचा दंड वसूल करण्याची तरतूद महापालिकेच्या कायद्यात आहे. मात्र, या कायद्याचा आधार घेत पालिका प्रशासन कारवाई करत नसल्याने या खासगी कंपनीच्या प्रवासी गाड्यांचे फावत असून त्याचा त्रास मात्र शहरातील सर्वसामान्य नागरिकांना सहन करावा लागत आहे. शहरातील चौकाचौकात बेकायदा पद्धतीने रस्त्याच्या कडेला उभ्या असलेल्या प्रवासी बसवर कारवाई करावी, अशी मागणी अनेकदा पोलिस आयुक्तांसह महापालिकेच्या आयुक्तांकडे करूनही त्याकडे जाणीवपूर्वक होत असलेल्या दुर्लक्षामुळे नागरिकांमध्ये नाराजी पसरली आहे. चौकात थांबत असलेल्या खासगी प्रवासी बसमुळे होणारे अपघात आणि रस्त्यावर या बसचालकांची चालणारी मुजोरी याची चर्चा अनेकदा महापालिकेच्या मुख्य सर्वसाधारण सभेतही झालेली आहे. रस्त्यावर थांबणाऱ्या बसमुळे होणारी वाहतुकीची कोंडी, अपघात या विषयावर सर्वपक्षीय सभासदांनी वारंवार सभागृहात जोरदार चर्चा केली आहे. सभागृहातील सभासदांच्या भावना लक्षात घेऊन महापौरांनी प्रशासनाला यावर तातडीने कारवाई करण्याचे आदेशही दिलेले आहेत. सभागृहात चर्चा झाल्यानंतर दोन ते तीन दिवस रस्त्यांवर फारशा गाड्या दिसत नाहीत; मात्र तीन-चार दिवसानंतर 'पहिले पाढे पंच्चावन्न' अशी स्थिती निर्माण होऊन पुन्हा मनमानी कारभार सुरू होतो.
ट्रॅव्हल्सचा एसटी स्टँडला विळखा
उन्हाळ्याच्या सुट्टीत प्रवाशांना सुखरूपपणे आपल्या गावी जाता यावे, यासाठी महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाने 'गाव तेथे एसटी' ही संकल्पना सुरू केली. बाहेरगावी जाणाऱ्या प्रवाशांची अधिकाधिक सोय व्हावी, हा उद्देश त्यामागे होता. नागरिकांच्या सोयीसाठी स्वारगेट, शिवाजीनगर, स्वारगेट, पुणे स्टेशन या भागात राज्य सरकारच्या एस. टी. महामंडळाने आपला डेपो सुरू करून त्याद्वारे प्रवाशांना सेवा पुरविण्यास सुरुवात केली आहे.
या सर्व एसटी डेपोंना खासगी ट्रॅव्हल कंपन्यांच्या बसचा विळखा पडला असून पोलिस, महापालिका इतकेच नव्हे तर एस. टी प्रशासनालाही कोणतीही किंमत न देता हे प्रकार सुरू असल्याचे पाहायला मिळते. शहरातील सर्व एसटी स्टॅँडच्या बाहेरच खासगी ट्रॅव्हल कंपनीच्या एजंटांनी आपली दुकाने थाटली असून रस्त्यावरच बस उभ्या करून प्रवासी गोळा करण्याचे त्यांचे काम अगदी नित्यनियमाने सुरू असते. त्यामुळे अनेकदा वाहतुकीला अडथळा निर्माण होतो.
स्वारगेटहून कात्रजच्या दिशेने जाताना पद्मावतीच्या स्वामी विवेकानंद पुतळ्याजवळ सायंकाळी सातनंतर खासगी ट्रॅव्हल्सच्या बसेसची गर्दीच दिसून येते. कोल्हापूर, सातारा, सांगली, कणकवली पासून ते कोकणच्या विविध भागांत जाण्यासाठी या ठिकाणी ट्रॅव्हल बस बेकायदा थांबत असतात. स्थानिक नागरिकांच्या सोयीसाठी हा थांबा तयार झाल्याचे अनधिकृतपणे सांगितले जाते. मात्र, पाहता-पाहता या थांब्यावर सायंकाळी सातपासून ते रात्री बारापर्यंत शंभर दोनशे प्रवाशी पुढच्या प्रवासासाठी बसची वाटप पाहत थांबलेले पाहायला मिळते.
काही बसची वाट पाहणारे तर काही अनेक प्रवाशांची वाट पाहत गाडीत बसलेले प्रवासी दिसतात. मात्र, त्या दरम्यान प्रवाशांना सोडायला येणाऱ्या नातेवाइकांची त्यांच्या दुचाकी, चारचाकीसह अनधिकृतपणे त्या ठिकाणी गर्दी जमते. ही गर्दी नंतर इतकी वाढत जाते, की कात्रजच्या दिशेने जाणाऱ्या अन्य प्रवाशांना मात्र गाडीचा वेग कमी करावा लागतो. कारण अनधिकृत थांब्यावरील गर्दी आणि तेथील प्रवाशांच्या वाहने ही थेट रस्त्यावरच थांबविली जातात. त्याकडे खासगी ट्रॅव्हल्सचे चालकदेखील दुर्लक्ष करीत असताना दिसून येतात. या ठिकाणी विविध कंपन्यांच्या अनेक गाड्या उभ्या असल्याचे दिसून येते.
हीच परिस्थिती कात्रजच्या थांब्यावरची आहे. तेथे पीएमपीचा अधिकृत थांबा आहे. आता हा थांबा रात्री खासगी बस ट्रॅव्हल्सचा थांबा म्हणून ओळखला जातो.
या ठिकाणी देखील रस्त्याच्या मधोमध गाड्या थांबविल्या जातात. किंवा फुटपाथवर रात्रीच्या वेळी पीएमपी उभ्या करतात. त्यांच्या जागी या गाड्या उभ्या असल्याचे पाहायला मिळते.
या ठिकाणी देखील प्रवाशांची गर्दी दिसून येत आहे. मात्र याकडे पोलिसांचे दुर्लक्ष होत आहे. नागरिकांसह प्रवाशांची सोय होत असल्याने त्याविरोधात कोणीही उलट शब्द बोलताना दिसत नाही, ही खरी शोकांतिका आहे!
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट